Konkurencja i drapieżnictwo
Część I. Drapieżnictwo. Barbara Pietrzak
1. Klasyfikacja konsumentów. Sekwencja zdarzeń podczas spotkania drapieżca-ofiara. Przystosowania drapieżników zwiększające szanse spotkania ofiary i zakończonego schwytaniem i konsumpcją ataku. 2. Wybiórczość pokarmowa i optymalizacja żerowania. 3. Przystosowania ofiary do unikania drapieżnika I: pre-encounter. Elastyczność obrony. Mechanizmy zapobiegające spotkaniu z drapieżnikiem. 4. Przystosowania ofiary do unikania drapieżnika II: post-encounter. Mechanizmy zniechęcające drapieżnika lub uniemożliwiające mu atak, schwytanie i konsumpcję ofiary. 5. Bezpośrednie efekty drapieżnictwa. Efekty ryzyka i ekologia strachu. Dynamika liczebności populacji. 6. Pośrednie efekty drapieżnictwa. Wpływ drapieżnictwa na strukturę zespołu ofiar. Kaskady troficzne. Różnorodność gatunkowa. 7. Koewolucja w układach drapieżca-ofiara. Roślinożerność. Zielona Ziemia. Kontrola biologiczna. Konkurencja czy drapieżnictwo?
Część II. Konkurencja. Anna Bednarska
Między drapieżnictwem a konkurencją: kanibalizm.
Rodzaje zasobów i sposoby ich rozmieszczenia w środowisku. Koncepcja niszy ekologicznej: pojęcie niszy podstawowej i realizowanej. Nakładanie się nisz w różnych wymiarach, maksymalna zbieżność nisz. Definicja konkurencji. Konkurencja eksploatacyjna i interferencyjna, o charakterze odbierania i ustępowania. Asymetria oddziaływań konkurencyjnych, “siła” konkurencyjna a cechy gatunku i środowiska. Metody badania konkurencji. Efekty konkurencji: zmiany liczebności populacji konkurentów, zasada konsumpcyjnego wypierania, rozmieszczenie organizmów w przestrzeni, konkurencyjne rozchodzenie (rozszczepienie) cech, konkurencyjne uwolnienie. Komplementarność niszy, konkurencja rozproszona. Teoria zespołu konkurencyjnego. Rola konkurencji w kształtowaniu struktury biocenoz